Christelijke startpagina

21 Dec 2011 om 07:52
1466 keer gelezen

Over kerstmis zijn er altijd twee vaste cliché’s die we allemaal wel kennen. Aan de ene kant is er het gemok en gemonkel over alle oppervlakkige glitter en glamour waarmee dat feest overwoekerd is geraakt. Aan de andere kant is er het gemok en gemonkel dat het toch zo schijnheilig is om te zingen van vrede op aarde, terwijl het er op de andere dagen van het jaar in de wereld allemaal toch wel blijft zoals het is.

Maar hoe je verder ook tegen Kerstmis aankijkt, toch gebeurt er op en rond kerstmis wel degelijk iets met mensen en eerlijk gezegd hoop ik toch dat dat meer is dan alleen maar een romantisch wegzwijmelen op de rozige warmte van gezellige saamhorigheid, temidden van een tongstrelend culinair liefdesavontuur. In onze dagen wordt nog wel eens gedacht dat Kerstmis de tijd is waarin je de harde cynische werkelijkheid van dat wat leven ook kan zijn maar even moet verdringen en buiten de deur houden. Trek je met Kerstmis maar terug op je vierkante meter. Laat twee dagen in het jaar alsjeblieft de kanonnen die, letterlijk en figuurlijk, al die gaten kunnen schieten in alles wat een mensenleven kostbaar maakt, eventjes zwijgen. Laten we in dit koude, cynische heelal, waarin deze donkere planeet rondtuimelt op weg naar niks, ons alsjeblieft twee dagen mogen verwarmen aan de sfeerverlichting. Daarvan weten we ook wel dat die niet uit de engelachtige hemel, maar uit de maar al te aardse Hema komt, maar toch.

Maar als dat Kerstmis zou zijn hoe zou dan die knul van achttien zich moeten voelen? Hij vraagt zich angstig af waar het leven nou eigenlijk goed voor is, want hij is dan wel jong, maar erg veel uitzicht lijkt er niet te zijn, omdat hij hopeloos overhoop ligt met zichzelf. Op zijn angstigste momenten vraagt hij zich zelfs af of de wereld om hem heen niet beter af zou zijn als hij er maar helemaal niet meer zou zijn. Of hoe zou die vrouw zich moeten voelen, als dat Kerstmis zou zijn, die net een echtscheiding achter de rug heeft en die dat ervaart als een mislukking die haar hele levensproject in duigen doet vallen. Van haar besef van eigenwaarde is bitter weinig meer over. Of hoe zou die man met Aids zich moeten voelen, als dat Kerstmis zou zijn, die in zijn eens zo gespierde lijf amper meer de kracht heeft om de vragen naar het grote waarom stem te geven. Zo weten wij allemaal, als we onze ogen er niet voor sluiten, heel wel hoe ruw het leven met een mens kan omspringen.

Willen we van al deze dingen met Kerstmis maar liever niet horen? Hebben we het te druk met onze kerstliederen, kerstdiners, kerstverlichting en kerstgeschenken? Als het dat alleen maar zou zijn en de pijn, het verdriet, de woede en de wanhoop van mensen zou op Kerstmis niet mee mogen doen dan geloof ik niks van dat hele kerstgedoe. Begrijpt u me goed; je kunt niet alle dagen als een trilhaartje in de vrieswind van het leven gaan staan en laat iedereen daarom ook met volle teugen genieten van zijn of haar eigen kerstidylle. Maar als de glitterromantiek van kerst een poging wordt om alle pijn, verdriet en wanhoop, die kennelijk bij de vrieswind van het leven horen, te verdringen door het op een suikerzoet zwijmelen te zetten, dan zet je de ware betekenis van Kerstmis op zijn kop.

De ware betekenis van Kerstmis gaat nu juist in allereerste instantie over wat de vrieswind van dat wat leven ook kan zijn, mensen aandoet. De ware betekenis van Kerstmis gaat nu juist over de machteloosheid en stuurloosheid die mensen tot op het bot moeten ervaren.

Waarom anders zingen we in al die miljoenen kerken en kapellen over een lange, koude winternacht waarboven een al even koude, schijnbaar onverschillige hemel staat. Maar dan gaat die hemel open en engelen wijzen de weg. Die engelen, dat zijn dus geen sprookjesfiguren, die de herders komen vertellen dat het allemaal te mooi is om waar te zijn. Engelen, zoals het oorspronkelijke verhaal van Kerstmis het verteld, zijn richtingwijzers die je een weg willen wijzen door een donkere winternacht heen. Een winternacht die maar al te waar is om mooi te zijn, maar waar je wel doorheen komt, mits je niet wegkruipt achter halfzacht gezwijmel.

Daarom geloof ik met Kerstmis alleen maar in dat Kind in de kribbe. Ik geloof alleen maar in dat Kind omdat dat kind wilde weten van de wanhoop, de pijn en de angst van mensen. Dat Kind wilde daar middenin staan. Dat is de ware betekenis van Kerstmis, dat mensen, als de sfeerverlichting dooft, worden opgezocht in al hun mooie en lelijke dingen. In dat opgezocht zijn en in dat gevonden zijn door dat Kind in de kribbe is levensgeluk te vinden, soms door tranen heen en tegen de klippen op. Levensgeluk dat echter en puurder is dan alle klatergoud van de kerstglitter je zou willen doen geloven.

Reageer

Naam * Emailadres *

* is verplicht. Emailadres wordt NIET gepubliceerd.